Od 2008 roku promuję gospodarkę pasieczną dr Gerharda Liebiga i dzięki mojej aktywności (na forach) podręcznik zacnego naukowca został wydany w Polsce, co uważam za ogromny sukces, ma to duże znaczenie dla rozwoju pszczelarstwa w Polsce.
Poradnik wart uwagi – powinien go mieć każdy pszczelarz.
W zasadzie, to jest mój pogląd, inne poradniki są zbędne, lepiej ich nie czytać. Aby do takich wniosków dojść, potrzeba jest trochę czasu … i uczciwego podejścia do tematu …
Podstawowe pytanie ile jest pszczół w ulu, warto je liczyć?
Z pomocą przychodzi szwajcarska metoda. W szwajcarskim Instytucie Pszczelarskim Liebefeld opracowano prostą metodę szacunkowej oceny dynamiki populacji pszczół (A. Imdorf, A., Gerig, Lehrgang zur Erfassung der Volksstärke,)
Takie ważne pytania, czy tylko konieczne dla początkowego pszczelarza?
Czy moja rodzina pszczela rozwija się prawidłowo? Czy jest już czas na poszerzanie gniazda? Jak zestawić odkład – z ilu pszczół? Czy siła rodziny jest wystarczająca, aby pomyślnie pszczoły przezimowały? Czy rodzina ma wystarczającą ilość pokarmu na zimę?
Kto poświęci trochę czasu na zastosowanie tej metody, może uzyskać precyzyjne odpowiedzi. Potem będzie wiedział jak uniknąć porażek.
Do szacowania pszczół trzeba sobie przygotować ramkę pomiarową, tj w ramkę z posiadanego ula nawlec sznurek, kolorową żyłkę, tak aby ona podzieliła ramkę na osiem równych części
Pomiary szacowania (zacząć od kwietnia) pszczół, czerwu, pokarmu, pyłku, z każdej strony ramki i zapisywać w arkuszu kalkulacyjnym.
Przykładowo powierzchnia ramki ula ostrowskiego to 34 x 21= 7,14 dm2 na niej mieści się 888 pszczół, 2856 czerwu pszczelego, 1640 czerwu trutowego, 888g pokarmu. Na jednej ósmej tej powierzchni odpowiednio 111 pszczół, 357 czerwu pszczelego, albo 205 czerwu trutowego, 111g pokarmu. Czy liczyć kiedy pszczoły nie odbywają lotów? Jest na to sposób, aby liczyć w ciągu dnia i policzyć ile pszczół z ula jest poza ulem na pożytku. Trzeba stanąć z tyłu za ulem i liczyć ile pszczół w ciągu jednej minuty powraca do ula i liczbę tą pomnożyć przez 25. Przykładowo, jeżeli w ciągu minuty wróci do ula 40 pszczół, to oznacza, że w tej lotnej pszczole znajduje się tysiąc pszczół, które należy dodać do rachunku. Liczenie wymaga trochę wprawy, ćwiczeń i czasu, ale to się opłaca. Oczywiście przy szacowaniu ważne jest ile – tzn jak gęsto pszczoły na ramce siedzą. Jak da się więcej dymu, to pszczoły zaczną pobierać pokarm (głowy do komórek plastra) i wtedy liczbę pomiaru trzeba zwiększyć o 30%, tj dwie ósemki powierzchni plastra pszczół pobierających pokarm, będą odpowiadać trzem ósemkom „normalnie” obsiadanym przez pszczoły. Gdy będzie zimno, przy niższych temperaturach, pszczoły będą siedzieć gęsto i wtedy trzeba ósemkę plastra pomnożyć przez trzy. To samo, gdy będą na ramce wisieć brody, wtedy mogą być trzy, cztery rzędy pszczół niż normalnie. Brody przy ulu – wsypane pszczoły (po spryskaniu wodą) do 500 ml słoika to 1000 pszczół. Można porobić zdjęcia aparatem cyfrowym (komórką) i potem liczyć na ekranie komputera.
To regularne szacowanie populacji rodziny pszczelej na małej wybranej w pasiece ilości rodzin nie służy tylko aby określić jak zrobić odkład (w maju z 4000 zakrytego czerwu pszczelego i 1000 obsiadanych pszczół, ramki z pokarmem), lecz także dla określenia bezpiecznej siły rodziny pszczelej do przezimowania w ilości 15 000 pszczół (ilości wymaganego pokarmu). To szacowanie pozwala uzyskać aktualne informacje o sile rodziny, pozwala planować wykonywanie czynności takich jak poszerzanie czy zapobieganie rójce. I tak, liczba pomierzonego zakrytego i otwartego czerwu jest wymowna i pozwala określić, na wiosnę, siłę rodziny i podjąć działania. Zakryty czerw – pszczoła wyjdzie w następnych 0 – 12 dniach, a z otwartego czerwu w następnych 13 – 21 dniach. Obrazowo np. w jednym korpusie ula ostrowskiej, w końcu marca będzie czerwu na pięciu ramkach (na obu stronach ramek będzie go po połowie ramek), gdy w większości będzie to czerw zakryty, to w następujących 12 dniach przybędzie ok. 12 800 pszczół, które wypełnią 13 uliczek ula. Trzeba się liczyć z tym, że w przeciągu dwóch tygodni, te pszczoły, które są w ulu, w większości umrą i zrobią miejsce dla młodej pszczoły, która przyszła na świat, ale rodzina ta musi być natychmiast poszerzana.
W zakresie opisu ww szacowania korzystałem z porad dr Pia Aumeier i dr Gerharda Liebiga.
Systematyczne pomiary wg tej metody, prowadzone przez cały sezon, w interwałach 21 dni, pozwalają na uzyskanie cennych danych, których w żadnym podręczniku pszczelarskim się nie uświadczy. Pozwala to na przyjęcie na swoim terenie skutecznej gospodarki pasiecznej.
Poniżej wyniki i wykresy z moich pomiarów szacowania wykonanych w 2015r.
Wykres dzienne przybytki i ubytki pszczół
Mierząc ilość zbieranego miodu i pyłku i zestawiając w tabeli i później na wykresie, można precyzyjnie określić tzw taśmę pożytkową dla lokalizacji pasieki i dostosować gospodarkę pasieczną czyli modne stwierdzenie dokonać tzw optymalizacji.
Mierząc ilość pszczół i pokarmu późną jesienią, mamy odpowiedź czy rodziny są wystarczająco silne i należycie zaopatrzone w pokarm, aby przetrzymały zimowlę.
Przykład dokonanego szacowania przed zimowaniem rodzin.
Kto lubi takie sytuacje ?
